Ο έλεγ­χος στοι­χεί­ων από τον αξιω­μα­τι­κό της πύλης για όσους ει­σέρ­χο­νται στο Κέ­ντρο, είναι η πρώτη συ­νει­δη­το­ποί­η­ση ότι η δια­χεί­ρι­ση των χώρων δια­μο­νής προ­σφύ­γων έχει πε­ρά­σει στα χέρια του στρα­τού. Ο υπεύ­θυ­νος επι­κοι­νω­νί­ας (καμία σχέση με τη συ­νή­θη ει­κό­να του αμόρ­φω­του «κα­ρα­βα­νά»), πρό­θυ­μος να απα­ντή­σει σε κάθε απο­ρία και να εξη­γή­σει πώς λει­τουρ­γούν οι δομές του Κέ­ντρου: «Σε καμία πε­ρί­πτω­ση δεν μπορώ να δεχτώ τον χα­ρα­κτη­ρι­σμό στρα­τό­πε­δο κρά­τη­σης. Εδώ έχου­με να κά­νου­με με μια ανοι­χτή δομή. Δια­χει­ρι­ζό­μα­στε τα πράγ­μα­τα με κοι­νω­νι­κή ευαι­σθη­σία», θα μας το­νί­σει.
Οι πρό­σφυ­γες είναι ελεύ­θε­ροι να με­τα­κι­νη­θούν έξω από το Κέ­ντρο. Κά­ποιοι από αυ­τούς κα­τε­βαί­νουν με το λε­ω­φο­ρείο στον Πει­ραιά και ψω­νί­ζουν. Και για εκεί­νους όμως, ο έλεγ­χος γί­νε­ται κατά την εί­σο­δο στο χώρο. Για εν­δε­χό­με­νες εντά­σεις στο εσω­τε­ρι­κό ή πι­θα­νή πα­ρου­σία «εξω­τε­ρι­κής απει­λής» που θα μπο­ρού­σε να δια­τα­ρά­ξει την «κα­νο­νι­κό­τη­τα» στο Κέ­ντρο (π.χ. μια δια­δή­λω­ση αλ­λη­λέγ­γυων), βρί­σκε­ται στο προ­αύ­λιο πε­ρι­πο­λι­κό της ΕΛ.ΑΣ.

Τα μικρά προ­σφυ­γό­που­λα συ­γκε­ντρώ­νο­νται γύρω από το αυ­το­κί­νη­το με τα πράγ­μα­τα. Έχουν αντι­λη­φθεί ότι οι επι­σκέ­πτες έχουν κάτι για εκεί­να. Οι ελά­χι­στοι φα­ντά­ροι που εκτε­λούν βοη­θη­τι­κές ερ­γα­σί­ες στο πρώην στρα­τό­πε­δο, με­τα­φέ­ρουν τα παι­χνί­δια στην απο­θή­κη. Κάθε από­γευ­μα, είδη πρώ­της ανά­γκης και ρούχα μοι­ρά­ζο­νται στους πρό­σφυ­γες. Η πα­ρου­σία μας συ­μπί­πτει με τις ουρές όσων ανα­ζη­τούν κάτι χρή­σι­μο.
Ο χώρος αρ­χι­κά προ­ο­ρί­ζο­νταν για κέ­ντρο με­τε­γκα­τά­στα­σης, δηλ. για την ολι­γο­ή­με­ρη πα­ρα­μο­νή των θυ­μά­των του πο­λέ­μου και της φτώ­χειας, πριν συ­νε­χί­σουν το τα­ξί­δι τους για τις χώρες της υπό­λοι­πης Ευ­ρώ­πης. Η ευ­θυ­γράμ­μι­ση της κυ­βέρ­νη­σης Τσί­πρα με τη ρα­τσι­στι­κή πο­λι­τι­κή της Ευ­ρώ­πη-φρού­ριο, αυ­το­μά­τως με­τέ­τρε­ψε τον χώρο σε μό­νι­μη κα­τοι­κία πε­ρί­που 2.000 προ­σφύ­γων-ανά­με­σά τους και 600 ανή­λι­κα παι­διά και έφη­βοι-στη συ­ντρι­πτι­κή πλειο­ψη­φία τους (98%) Αφ­γα­νοί. Αυτοί που πρό­λα­βαν να πε­ρά­σουν το «φίλ­τρο» της Τουρ­κί­ας και των hot spot-φυ­λα­κή των νη­σιών του Α. Αι­γαί­ου πριν την 20η Μάρτη και αρ­χι­κά έμε­ναν στη Βι­κτώ­ρια κ.α. Άγνω­στο πόσοι από αυ­τούς έχουν υπο­βά­λει αί­τη­μα ασύ­λου…
Οι με­γά­λες σκη­νές που βρί­σκο­νται τα κρε­βά­τια κου­κέ­τες είναι προ­σφο­ρά της Βρε­τα­νί­ας. Φαί­νε­ται πώς έτσι θε­ω­ρούν ότι «ξε­πλέ­νουν τις (όποιες) ενο­χές» για τα κλει­στά σύ­νο­ρα και τις με­θό­δους απο­τρο­πής/κα­τα­στο­λής των προ­σφύ­γων, τα ισχυ­ρά κράτη της ΕΕ. Η σί­τι­ση, τρεις φορές τη μέρα, γί­νε­ται πλέον από κέ­τε­ρινγκ που συ­νερ­γά­ζε­ται με το στρα­τό. Την ια­τρι­κή πε­ρί­θαλ­ψη για ήπια πε­ρι­στα­τι­κά, έχουν ανα­λά­βει για­τροί της πο­λε­μι­κής αε­ρο­πο­ρί­ας.
Διά­φο­ρες δρά­σεις στο Κέ­ντρο έχουν ανα­λά­βει η Ύπατη Αρ­μο­στεία του ΟΗΕ για τους Πρό­σφυ­γες (UNHCR), ο Ερυ­θρός Σταυ­ρός και η πα­γκό­σμια ΜΚΟ Save the Children. Τα αι­τή­μα­τα για συν­δρο­μή από διά­φο­ρες ΜΚΟ, που ορέ­γο­νται τα κον­δύ­λια για το προ­σφυ­γι­κό και την προ­βο­λή των χο­ρη­γών τους, είναι πολλά. Όλα όμως τε­λούν υπό την έγκρι­ση του Συ­ντο­νι­στι­κού Ορ­γά­νου υπό τον Δ. Βίτσα. Ανά­λο­γη δια­δρο­μή αί­τη­σης οφεί­λουν να ακο­λου­θή­σουν και οι δά­σκα­λοι της πε­ριο­χής που προ­σφέρ­θη­καν να συν­δρά­μουν στη δη­μιουρ­γι­κή απα­σχό­λη­ση των παι­διών, όπως και το Σω­μα­τείο Ερ­γα­ζο­μέ­νων του ΨΝΑ, που θέλει να συ­νει­σφέ­ρει στην ψυ­χο­λο­γι­κή στή­ρι­ξη παι­διών και ενη­λί­κων.
Ο Δήμος Κε­ρα­τσι­νί­ου έχει ανα­λά­βει την κα­θα­ριό­τη­τα. Ο Δήμος Πε­ρά­μα­τος έχει φτιά­ξει μια παι­δι­κή χαρά, που σε συν­δυα­σμό με τα αυ­το­σχέ­δια γή­πε­δα πο­δο­σφαί­ρου, βόλεϊ και κρί­κετ, βοη­θούν-κά­πως-στην αντι­με­τώ­πι­ση της ανια­ρής κα­θη­με­ρι­νό­τη­τας. Λίγο πιο εκεί βέ­βαια, οι βό­θροι γε­μί­ζουν συ­νέ­χεια, με απο­τέ­λε­σμα να ξε­χει­λί­ζουν και να χρειά­ζε­ται το βυ­τιο­φό­ρο του στρα­τού. Ένα και­νούρ­γιο απο­χε­τευ­τι­κό δί­κτυο, είναι η με­γα­λύ­τε­ρη και πιο επεί­γου­σα ανά­γκη για το συ­γκε­κρι­μέ­νο Κέ­ντρο.
Η δομή του Σχι­στού, είναι μάλ­λον η κα­λύ­τε­ρη εκ­δο­χή κέ­ντρου «φι­λο­ξε­νί­ας». Δυ­στυ­χώς, η ει­κό­να είναι πολύ χει­ρό­τε­ρη σε μια σειρά πε­ριο­χές (Ρι­τσώ­να, Μα­λα­κά­σα, Κα­τσι­κάς Ιω­αν­νί­νων κλπ.). Σί­γου­ρα βέ­βαια, δεν έχου­με να κά­νου­με με την ιδα­νι­κή δια­μο­νή. Οι καύ­σω­νες του κα­λο­και­ριού και τα πρώτα κρύα του φθι­νο­πώ­ρου, θα δο­κι­μά­σουν τις αντο­χές των προ­σφύ­γων.
Για την ώρα, ορι­σμέ­νοι από αυ­τούς φαί­νε­ται να αντι­λαμ­βά­νο­νται ότι η πα­ρα­μο­νή τους στην Ελ­λά­δα, κάθε άλλο παρά προ­σω­ρι­νή θα είναι. Έτσι μάλ­λον εξη­γεί­ται η αυ­ξη­μέ­νη συμ­με­το­χή τους στα μα­θή­μα­τα ελ­λη­νι­κών που πραγ­μα­το­ποιού­νται στο Κέ­ντρο, σε αντί­θε­ση με τα αντί­στοι­χα μα­θή­μα­τα αγ­γλι­κών, όπου το εν­δια­φέ­ρον είναι πε­ριο­ρι­σμέ­νο.
Η χρυ­σαυ­γί­τι­κη προ­πα­γάν­δα για «μου­σουλ­μά­νους που γκρέ­μι­σαν εκ­κλη­σά­κι στο Σχι­στό» δεί­χνει να έχει πε­ριο­ρι­σμέ­να απο­τε­λέ­σμα­τα. Πέρα από την προ­φα­νή τε­ρα­το­λο­γία (φυ­σι­κά και δεν έγινε ποτέ κάτι τέ­τοιο, άσε που η Αγ. Βαρ­βά­ρα είναι προ­στά­της του πυ­ρο­βο­λι­κού και όχι ο Αγ. Γε­ώρ­γιος…), εκα­το­ντά­δες άν­θρω­ποι του μό­χθου από τις πε­ριο­χές του Πει­ραιά και των γύρω Δήμων, κυ­ριο­λε­κτι­κά από το υστέ­ρη­μα τους, δεί­χνουν την έμπρα­κτη αλ­λη­λεγ­γύη τους προ­σφέ­ρο­ντας τρό­φι­μα, ρούχα και άλλα απα­ραί­τη­τα είδη.
Συγ­χρό­νως όμως, η κλι­μά­κω­ση της ρα­τσι­στι­κής αντι­με­τώ­πι­σης των προ­σφύ­γων από την κυ­βέρ­νη­ση και την ΕΕ, η στρα­τιω­τι­κο­ποί­η­ση των συ­νό­ρων και όχι μόνο, η σο­βα­ρή αύ­ξη­ση των κη­ρυγ­μά­των μί­σους στα ΜΜΕ και στη σφαί­ρα του δια­δι­κτύ­ου, καθώς και η στο­χο­ποί­η­ση της αλ­λη­λεγ­γύ­ης «από τα κάτω», ανα­βαθ­μί­ζει εκ των πραγ­μά­των τα κα­θή­κο­ντα του κι­νή­μα­τος και της Αρι­στε­ράς.
Η επι­δί­ω­ξη των κυ­βερ­νώ­ντων είναι η απο­μό­νω­ση των προ­σφύ­γων και η «μη ορα­τό­τη­τα» των προ­βλη­μά­των τους. «Αν τους κρύ­ψεις από τα βλέμ­μα­τα του κό­σμου, θα τους εξα­φα­νί­σεις κι από τη σκέψη του» (“Out of sight, out of mind”), όπως μας επι­ση­μαί­νει μια συ­ντρό­φισ­σα από την Αυ­στρα­λία. Οι απα­ρά­δε­κτες απε­λά­σεις είναι η τύχη που επι­φυ­λάσ­σουν για την πλειο­ψη­φία απε­γνω­σμέ­νων αν­θρώ­πων. Η αυ­το­ορ­γά­νω­ση των προ­σφύ­γων, η συλ­λο­γι­κή διεκ­δί­κη­ση και η συ­νερ­γα­σία τους με τον ντό­πιο πλη­θυ­σμό, τις συλ­λο­γι­κό­τη­τες του κι­νή­μα­τος και τους μα­ζι­κούς φο­ρείς, θα είναι ο κρί­σι­μος πα­ρά­γο­ντας στη νέα φάση του προ­σφυ­γι­κού.  
Ο επί­μο­νος αγώ­νας για να ακυ­ρω­θεί στην πράξη η ντρο­πια­στι­κή συμ­φω­νία ΕΕ-Τουρ­κί­ας, για να ανοί­ξουν τα σύ­νο­ρα, για να φτια­χτούν άμεσα ανοι­χτές και αξιο­πρε­πείς δομές φι­λο­ξε­νί­ας, είναι η κα­λύ­τε­ρη υπη­ρε­σία στην πάλη ενά­ντια στην Ευ­ρώ­πη-φρού­ριο της ισλα­μο­φο­βί­ας και της "έκτα­κτης ανά­γκης". Είναι ο δικός μας ρε­α­λι­σμός, απέ­να­ντι στην ακρο­δε­ξιά υστε­ρία και στον «αυ­ταρ­χι­κό αν­θρω­πι­σμό» νέων και πα­λιών μνη­μο­νια­κών.