17 Αυγούστου 1944 μπλόκο της Κοκκινιάς.

17 Αυγούστου 1944 μπλόκο της Κοκκινιας.


Δευτέρα 17 Αυγούστου 2015
Ως ελάχιστο φόρο τιμής πραγματοποιούνται εκδηλώσεις τιμής και μνήμης για τα θύματα των ναζί κατακτητών και των ταγματασφαλιτών συνεργατών τους στο Μπλόκο της Κοκκινιάς, τον Αύγουστο του 1944.
Τις εκδηλώσεις διοργανώνει ο Δήμος Νίκαιας Ρέντη 
δείτε εδώ το πρόγραμμα 


η αφίσα για τις εκδηλώσεις του μπλόκου του 2009 από αφίσα του ΕΑΜ 

Την Παρασκευή 17 Αυγούστου 1944, 315 πατριώτες εκτελέστηκαν στη «Μάντρα της Κοκκινιάς» και σε άλλα σημεία της πόλης, την ίδια ώρα που άλλοι συναγωνιστές έπαιρναν το δρόμο για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, από τα οποία πολλοί δε γύρισαν ποτέ. Πριν ακόμα βγει ο ήλιος, η Κοκκινιά βρέθηκε κυκλωμένη απ' όλες τις μεριές από τους Γερμανούς και τους ντόπιους προδότες. Μέσα σε μια ατμόσφαιρα τρόμου, μάζεψαν όλους τους άνδρες δεκατεσσάρων έως εξήντα ετών. Σύνολο, 20.000 περίπου στην πλατεία Οσίας Ξένης. Κι ύστερα άρχισαν τα ομαδικά βασανιστήρια, οι ξυλοδαρμοί, τα χτυπήματα με τους υποκόπανους, οι ταπεινώσεις και οι εκτελέσεις. Στις 6, 7 και 8 του Μάρτη είχε προηγηθεί η μάχη της Κοκκινιάς, με παραδειγματική αντίσταση του λαού της και 100 παλικάρια νεκρούς στον αγώνα κατά των κατακτητών.


Ο Κόκκινος Στρατός αφού ελευθέρωσε τη σοβιετική γη βάδιζε ακάθεκτος προς το Βερολίνο, απελευθερώνοντας στο διάβα του τους προλετάριους των χωρών της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης. Στην Ελλάδα ο λαός με το όπλο στο χέρι και την καθοδήγηση του ΚΚΕ έδιωχνε τους χιτλερικούς από τα χώματα της πατρίδας. Η λευτεριά ήταν πλέον κοντά αλλά οι φασίστες, με τη συνέργεια ντόπιων προδοτών, συνέχιζαν την εγκληματική τους δράση.
Στις 6, 7 και 8 του Μάρτη του ίδιου χρόνου η ανταρτομάνα Κοκκινιά είχε δώσει την ηρωική και αιματοβαμμένη μάχη, δίνοντας στον αγώνα 100 περίπου παλικάρια, με παραδειγματική αντίσταση του λαού της απέναντι στον κατακτητή και τους συνεργάτες του. Η εκδίκηση των φασιστών ήρθε τα χαράματα της Παρασκευής 17 του Αυγούστου 1944. Πριν ακόμα βγει ο ήλιος, βρέθηκε κυκλωμένη απ' όλες τις μεριές. Γερμανοί και γερμανοτσολιάδες επέδραμαν από διάφορα σημεία της περιοχής, με σκοπό ν' αναχαιτίσουν τη δράση των αγωνιστών των ΕΑΜ - ΕΠΟΝ - ΕΛΑΣ και τη μεγάλη προσφορά του κοκκινιώτικου λαού στον αγώνα για τη λευτεριά. Μέσα σε μια ατμόσφαιρα τρόμου, μάζεψαν όλους τους άνδρες δεκατεσσάρων έως εξήντα ετών. Σύνολο 20 χιλιάδες περίπου στην πλατεία Οσίας Ξένης. Κι ύστερα άρχισαν τα ομαδικά βασανιστήρια, οι ξυλοδαρμοί, τα χτυπήματα με τους υποκόπανους, οι ταπεινώσεις και οι εκτελέσεις. Με πρωταγωνιστές στη σφαγή τον διαβόητο ταγματασφαλίτη Πλυτζανόπουλο, το «δεξί του χέρι», τον Σγούρο, και από κοντά τον Μπουραντά.
Εβδομήντα έξι πατριώτες, μαζί και η ηρωίδα Διαμάντω Κουμπάκη, οδηγήθηκαν και εκτελέστηκαν στη Μάντρα, μπροστά στα μάτια των δικών τους. Αλλοι 50 εκτελέστηκαν σε μια άλλη μάντρα στα Αρμένικα, 40 κάηκαν στο Σχιστό και άλλοι δολοφονήθηκαν στους δρόμους και στα σπίτια τους. Συνολικά 315 ήταν τα θύματα της θηριωδίας του Μπλόκου της Κοκκινιάς.
Οκτώ χιλιάδες έκλεισαν στο Χαϊδάρι και απ' αυτούς 1.000 σύρθηκαν στα στρατόπεδα του Χαϊδαρίου και από κει όμηροι στα κάτεργα της Γερμανίας. Στο Νταχάου, στο Μπούχενβαλντ και τα άλλα φασιστικά σφαγεία όμηροι, απ' όπου πολλοί δε γύρισαν ποτέ.
Κι όσοι θυμούνται τα γεγονότα εκείνης της ημέρας δεν ξεχνούν το θάρρος και τη γενναιότητα που επέδειξαν οι αγωνιστές. Δεν ξεχνούν την αποφασιστικότητα με την οποία από την πρώτη στιγμή είχαν ριχτεί στον αγώνα και τη γενναιότητα με την οποία έφτασαν μέχρι το τέλος.

η Κοκκινιά είναι μέλος του δικτίου μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών 
αντιγράφουμε από το εκεί .

Οι δοσίλογοι Βακαλόπουλος, Παρθενίου, Τσιμπιδάρος, Τσανακαλιώτης, Τηλέμαχος, Μόρφης (της Ειδικής Ασφάλειας), Μητρόπουλος, Γκίνος μαζί με το λοχαγό Παπαγεωργίου και τον διερμηνέα Ανθόπουλο συνεχίζουν με το δάχτυλο τεντωμένο : «Εσύ εκεί, κι εσύ εμπρός σήκω. Εσύ ο κομμουνιστής»
Ο γνωστός χαφιές της Κοκκινιάς, Μπατράνης, διακρίνει μέσα στο πλήθος το λοχαγό του ΕΛΑΣ Αποστόλη Χατζηβασιλείου και με ειρωνεία τον χαιρετά «τα σέβη μου λοχαγέ» και δίνει το σύνθημα. Αφού με την ξιφολόγχη του βγάζουν το μάτι και του σχίζουν τα μάγουλα, τον περιφέρουν ανάμεσα στο πλήθος ζητώντας του να προδώσει. Η απάντηση του ΕΛΑΣίτη λοχαγού ήταν «Πατριώτες, σηκώστε το κεφάλι, μη φοβάστε. Δεν πρόκειται να προδώσω κανέναν». Σέρνεται για να κρεμαστεί αναίσθητος. Λίγο πριν το τέλος του ψέλλισε. «ΠΑΤΡΙΩΤΕΣ ΕΚΔΙΚΗΣΗ»!!!.

...........λίγο πριν την εκτελέσουν βρήκε το κουράγιο να φωνάξει «Μια ζωή τη χρωστάμε, ας μην την πάρουν οι προδότες. Υπάρχουν χιλιάδες λεβέντες. Θα τους εκδικηθούν».Παρόμοια κατάληξη θα έχει και μια άλλη ηρωίδα, η Αθηνά Μαύρου. Καθώς την έσερναν βίαια στην Οσία Ξένη, για να μαρτυρήσει όσους γνώριζε, φώναξε: «αδέλφια το κεφάλι ψηλά, δε γνωρίζω κανέναν και ας με φάει το βόλι του Γερμανού».


1944. Μασκοφόροι και ταγματασφαλίτες

Και να, δεν αργούν να φανούν οι προδότες. Σέρνονται σαν τα φίδια, ανάμεσα στο πλήθος και ψάχνουνε. Ο πιό απαίσιος προδότης, που γνωρίζει τα παιδιά της οργάνωσης Κιλικιανών, είναι ο Μπαντράνης, ένα σιχαμερό υποκείμενο, που εισχώρησε στις γραμμές των οργανώσεων, όπως τόσοι και τόσοι... Τον συναγωνίζεται ένας άλλος προδότης, ο Βακαλόπουλος. Αυτοί κάψανε κόσμο και κοσμάκη. Ακόμη ο κουρέας Μπεμπέκογλου, που ασυνείδητα πρόδινε, όποιον συναντούσε, νομίζοντας ότι θα σωθεί. Για τους δυό πρώτους λέγεται ότι πήγαν στις αντιστασιακές ομάδες. Ενα βράδυ πιάστηκαν από τους ασφαλίτες και για να σώσουν τα τομάρια τους γίνανε χαφιέδες φεύγοντας από την Κοκκινιά. Μάλιστα ο Μπαντράνης έστηνε κάθε μέρα καρτέρι στην οδό Μενάνδρου στην Αθήνα - τότε εκεί ήταν το τέρμα των λεωφορείων Κοκκινιάς - κι όποιον γνώριζε σαν εαμίτη τον έπιανε. (...)
Αυτός πρωτοστατεί στις προδοσίες. Από κοντά κι άλλοι: ένας-δυο φοράνε μάσκες. (Ο Μπαντράνης κι ο Βακαλόπουλος δεν φορούσαν μάσκες). Οποιον δούνε γνωστό, σηκώνουν το δάχτυλό τους και τον δείχνουν. Οσοι τολμάνε να διαμαρτυρηθούν, τους τσακίζουνε στο ξύλο. Με κοντακιές και κλωτσιές τους τραβάνε για τη μάντρα των εκτελέσεων.
Ο Πλυτζανόπουλος και ο Σγούρος [συνταγματάρχες των Ταγμάτων Ασφαλείας] νοιώθουν ικανοποιημένοι. Επιτέλους, σήμερα κατορθώνουν να γονατίσουν την Κοκκινιά, που σε τόσους μπελάδες τους είχε βάλει. 

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΤΣΟΣ
("Το μπλόκο της Κοκκινιάς", 3η εκδ., Κοκκινιά 1993,σ.28- 9)